Dyl Sowizdrzał


Dyl Sowizdrzał urodził się w 1300 roku w Kneitlingen am Elm (Saksonia), a zmarł w 1350 w Mölln (w Holsztynie).
Postać złośliwego błazna-psotnika i figlarza, będącego uosobieniem mądrości ludowej oraz plebejskiego – często rubasznego – humoru, wywodząca się z folkloru północnych Niemiec. Sowizdrzał, wędrowny rzemieślnik, przenosi się z miejsca na miejsce, płatając figle przy każdej robocie, do której się zabiera i udając głupca. Psikusy jego wiążą się przede wszystkim z dosłownym traktowaniem wyrażeń przenośnych, np. wykonywaniem poleceń w sposób skrajnie dosłowny.
Niemieckie słowo Eulenspiegel można dosłownie tłumaczyć jako "sowie zwierciadło" – i rzeczywiście nieodłącznymi atrybutami Dyla są sowa i zwierciadło.


Pomnik Dyla Sowizdrzała w Mölln.


Dyl Sowizdrzał na cokole odbudowanego "króla pieców"


Tak wyglądał moment składania pocałunku na Dylowych... plecach podczas mierzenia pieca. (fragment ryciny W.Stryowskiego).
Opis tego samego figla daje nam Wilhelm Stryowski, słynny gdański malarz, w formie następującej fraszki:

„ W gdańskim dworze wielki piec stoi,
A na nim Sowizdrzał wyrzeźbiony broi.
W kamieniu nawet dowcip z niego nie umyka,
Gołej jego części nie jeden nos dotykał.
Wypiętym figlem wielu już splantował –
Uważaj bo i z ciebie rad by zażartował.”